ارزنها گروه کوچکی از گونههای دانهدار غلات کامل هستند که در نواحی خشک به ویژه در آسیا و آفریقا به خوبی رشد میکنند.
اگرچه ارزن اغلب به عنوان غذای پرندگان محسوب میشود، ولی فقط مخصوص آنها نیست و به عنوان یکی از غلات خوشمزه جهت تهیه انواع متنوعی از غذاها در بسیاری از کشورها به ویژه چین، آفریقا و هند کاربرد دارد.
ارزن یک محصول غذایی مغذی است که دارای طیف وسیعی از خواص دارویی است. گنجاندن این دانه در رژیم غذایی می تواند به ارتقای سلامت گوارش، سلامت قلب و عروق و حتی ممکن است خواص ضد سرطانی داشته باشد. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که ارزن نباید به عنوان جایگزینی برای درمان پزشکی استفاده شود، و همیشه باید قبل از ایجاد هر گونه تغییر در رژیم غذایی یا سبک زندگی خود با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
ارزن به دلیل میزان زیاد مواد مغذی از جمله مقدار زیادی نشاسته، ویتامین B بسیار زیاد، کلسیم، آهن، پتاسیم، روی و منیزیم، بسیار مهم است.
لازم به یاداوری هم نیست که این دانه یک منبع سالم از چربی های ضروری بدن هم هست. بعلاوه در آن مقدار زیادی پروتئین و فیبرهای غذایی نیز وجود دارد.
خواص دانه ارزن
ارزن و سلامت قلب
اگر میخواهید از قلبتان محافظت کنید، ارزن یکی از بهترین دانههای ممکن است که میتوانید به رژیم غذاییتان اضافهاش کنید. زیرا یک منبع غنی از منیزیم است که یک ماده معدنی مهم برای کاهش فشار خون و خطر حملات قلبی است، مخصوصا در مورد آترو اسکلروز.
همچنین ارزن یک منبع عالی از پتاسیم هم هست که بعنوان یک گشاد کنندهی عروق عمل میکند و فشار خون را بیشتر، پایین نگه میدارد. کاهش فشار خون و بهینهسازی گردش خون شما، یکی از بهترین راهها برای حفاظت از سلامت قلبی و عروقیتان است.
علاوه بر این، لیگنانهای گیاهی موجود در این دانه میتوانند در دستگاه گوارش شما، توسط «میکرو فلورا» به لیگنانهای حیوانی تبدیل شوند. ثابت شده که لیگنانهای حیوانی در برابر برخی از بیماریهای مزمن مانند سرطان و بیماری قلبی از ما محافظت میکنند.
کنترل سطح کلسترول
سطح کلسترول با سلامت قلب در ارتباط است و میزان بالای فیبر موجود در ارزن، برای کاهش کلسترول مفید است. در واقع فیبر رژیم غذایی، خطر کلسترول بد (LDL) را از بین میبرد و باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) میشود.
حفاظت در برابر دیابت
میلیونها نفر از مردم در سراسر جهان، به دیابت مبتلا هستند. ارزن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه (که دیابت در آنجا کمتر وجود دارد)، یک جزء اصلی مفید از مواد غذایی است. شاید یکی از اثرات آن این باشد که شانس دیابت نوع ۲ را کاهش میدهد (بخاطر میزان زیاد منیزیم موجود در غلات).
منیزیم، یکی از مهمترین مواد معدنی برای افزایش کارایی گیرندههای انسولین و گلوکز در بدن است. در نتیجه از دیابت جلوگیری میکند. در جمعیتی که به دو گروه تقسیم شدند و گروهی رژیم غذایی همراه با منیزیم داشتهاند و گروه دیگر رژیم بدون منیزیم، کاهش ۳۰درصدی دیابت مشاهده شده است.
بهبود سلامت دستگاه گوارش
ارزن مادهای غذایی است که بیشترین مقدار فیبر را دارد، پس میتواند به عملیات دستگاه گوارش شما کمک کند و مشکلاتی مانند یبوست، گاز بیش ازحد، نفخ و دل درد را رفع کند.
با تنظیم فرایند گوارشیتان، میتوانید از مواد مغذی بهتر استفاده کنید و خطرات جدیتر دستگاه گوارش مانند زخم معده یا سرطان رودهی بزرگ را کاهش دهید.
هضم منظم و دفع مواد زائد، عملکرد کلیه، کبد، و سلامت سیستم ایمنی شما را بهبود میبخشد. زیرا آن سیستمها با فعالیتهای متابولیکی بدن، ارتباط نزدیکی دارند.
فواید ارزن در کنترل سرطان
تحقیقات اخیر نشان داده است که فیبر یکی از بهترین و سادهترین راهها برای جلوگیری از شروع سرطان سینه در خانمها است. در واقع، زنان میتوانند با خوردن بیشتر از ۳۰گرم فیبر در روز، شانس ابتلا به سرطان سینه را تا ۵۰درصد کاهش دهند.
با توجه به اینکه سرطان سینه، یکی از شایعترین و کشندهترین انواع سرطانها است، همهی خانمها باید به این توصیه عمل کنند.
سم زدایی از بدن
سیدانهای بسیاری در ارزن وجود دارند که علاوه بر تاثیر مفیدشان در خنثی کردن رادیکالهای آزاد (که میتوانند باعث سرطان شوند) میتوانند سموم دیگر را نیز از بدن دفع کنند، مانند سمومی که در کلیه و کبد شما هستند.
کورستین، کورکومین و اسید الاژیک و دیگر ترکیبات مفید میتوانند از طریق افزایش دفع مناسب و بی اثر کردن فعالیت آنزیمی در آن اندامها، بدن شما را از هرگونه عوامل خارجی و سموم پاکسازی کنند.
خواص ارزن برای دستگاه تنفسی
تحقیقات، به روشنی نشان دادهاند که ارزن میتواند بطور قابل توجهی کیفیت زندگی افرادی که از کودکی مبتلا به آسم بودهاند را بهبود ببخشد و همچنین در وهلهی اول میتواند، از گسترش آن جلوگیری کند.
اگرچه برخی از شواهد بحث برانگیز است اما نشان میدهد که میزان خس خس سینه و حملات آسم در کودکانی که مقدار زیادی غلات مانند ارزن مصرف میکردند، بطور قابل توجهی کمتر شده است (بیش از ۱۵درصد).
همچنین گندم دارای یک مادهی حساسیت زای متداول است که با آسم و خس خس در ارتباط است ولی ارزن چنین ترکیباتی ندارد و چنین تاثیر بدی نمیگذارد.
مضرات و موانع مصرف
از مضرات دانه ارزن هم می توان به نقرس و بالا بردن اسید اوریک خون و سقط جنین و گرفتگی و احتقان مثانه اشاره کرد. پزشکان سنتی عقیده داشتند که زیاده روی در خوردن دانهارزن تولید سنگ مثانه می کند.
با توجه به استرسهای امروزی در بدن ما (بویژه در سیستم غددی) برای اینکه هضم، بدرستی انجام شود به فعالیت بیشتری نیاز است و فرایند هضم ارزن هم ممکن است سنگین باشد. بنابراین، قبل از اینکه رژیم غذاییتان را به رژیم غذایی سرشار از ارزن تغییر دهید، دربارهی سلامت تیروئید و سایر غددتان با پزشک خود مشورت کنید.
ارزن برای پرندگان
یکی از بهترین و مغذی ترین دانه ها برای انواع پرندگان ارزن است که متناسب با نوک و نوع پرنده ، ارزن ریز یا درشت انتخاب می شود. نوع خارجی که معمولا نمونه روسی آن در ایران موجود است درشت و با پوست ضخیم است. ارزن ایرانی از جمله ارزن بیرجندی ، اراکی و کرمانی نمونه های مرغوب هستند
ارزن درشت :
دارای قطر متوسط حدود ۲/۵ الی ۳ میلیمتر است که مناسب پرندگان مانند کبوتر ، عروس هلندی ، مرغ و … است . از جمله ارزن های درشت ایرانی ، ارزن درشت بیرجندی است. ارزن روس در زمره نوع درشت محسوب می شود
ارزن ریز :
دارای سایزی حدود ۱/۵ الی ۲/۵ میلیمتر است که برای پرندگانی نظیر فنچ ، مرغ عشق ، قناری و … مناسب است. ارزن ریز جیرفت ، ارزن ریز اراک و ارزن ریز بیرجندی از جمله ارزن های ریز ایرانی هستند
خواص ارزن برای عروس هلندی
معمولا ارزن در غذای عروس به همراه دانه هایی مانند تخم کتان و کافیشه به کار میرود، زیرا به کار بردن ارزن به صورت مجزا سبب سوء تغذیه در عروس هلندی می شود.
از آنجایی که ارزن به عنوان دانه های کربوهیدراتی نامیده می شود ، استعمال آن در دوران تخم گذاری به صورت زیاد توصیه نمی شود زیرا سبب گرفته شدن آب بدن و روده ها شده و سبب اختلالات گوارشی و مشکل در دفع عروس هلندی می شود.
به طور کل ارزن غذایی مفید برای عروس هلندی است،حاوی ویتامین هایی نظیر ویتامین A و سرشار از مواد معدنی است و قیمت پایینی در بازار دارد و نه تنها عروس ها بلکه غذای بسیار دیگر از پرندگان زینتی مانند فنچ ، بلبل، کوتوله برزیلی و… است.
و به دلیل حجم کم آن نسبت به میزان خورده شدن توسط عروس ها بهتر است هر دو روز یک مرتبه تعویض گردد(بستگی به ظرف غذا دارد).
برای خوراک خشک عروس هلندی می توان ۲پیمانه ارزن درشت را با ۱پیمانه تخم کتان ترکیب کرد.
اگر عروس هلندی ارزن را درسته و هضم نشده دفع کند طبیعی نیست یا ارزن کهنه و غیر قابل هضمه و یا قرمز و وارداتیه یا عفونت روده دارد.
برای خرید ارزن اعلی به فروشگاه اینترنتی بهسا مارکت مراجعه فرمایید.
# خرید ارزن # خواص ارزن # طرز استفاده ارزن # خرید دان پرنده # خرید ارزن ریز # خرید ارزن درشت