هلیله با نام علمی Terminalia chebula Retz گیاهی از خانواده Combretaceae می باشد. درختی زینتی است با 250 گونه مختلف، که جزء گیاهان دارویی محسوب می شود و درخاورمیانه و مناطق گرمسیری مانند هند، چین و تایلند و دامنه های هیمالیا رشد می کند. ارتفاع درخت، می تواند به 25 مترهم برسد. برگ ها نازک و بیضی شکل و به طول 7تا 12 سانتی مترهستند. این درخت گل هایی به رنگ سفید مایل به زرد و بوی نامطبوعی دارد. میوه ها هنگام رسیدن به رنگ زرد تا نارنجی مایل به قهوه ای و به طول 5 سانتی متر و به شکل بیضی هستند.
میوه این درخت در طب سنتی ایران به هَلیله یا هَلیلاج یا اهلیج معروف است و به عنوان قابض که دارای مزاجی "سرد و خشک" است، شناخته می شود.
در زبان های مختلف مانند عربی به آن هلیلج ( ah-halilaj) و به هندی هارا ( Harra) یا هاریتاکی (Haritaki) و در زبان انگلیسی میروبالان ( Myrobala) می گویند.
انواع هلیله از مراحل مختلف رسیدن میوه نام گذاری می شود.
هلیله سیاه یا هلیله هندی:
طب سنتی هند و آیورودا، هلیله سیاه را" مادر گیاهان دارویی" و "پادشاه داروها" می نامند و لیست فواید سلامتی زیادی دارند.
اگر میوه نارس که بدون هسته است از درخت چیده شود و خشک شود، به رنگ سیاه در می آید که به آن "هلیله سیاه" یا "هلیله هندی"می گویند.
خواص هلیله سیاه نیز بسیار گسترده است، تقویت حافظه، تقویت معده و کمک به هضم غذا از مهمترین خواص آن است، همچنین در طب سنتی از آن به عنوان اکسیر طول عمر یاد می شود، هلیله سیاه سودا را بیرون می آورد و در علاج بواسیر مفید است.
هلیله چینی:
میوه نیم رس که رنگ آن سبز مایل به زرد است و زمانی که خشک می شود به آن هلیله چینی می گویند.
هلیله زرد:
اگر میوه بیشتر رسیده شود که کاملا زرد رنگ باشد و خشک شود، به عنوان "هلیله زرد" شناخته می شود.
از خواص هلیله زرد در طب سنتی برای بیرون راندن صفرا و بلغم استفاده میشود، مصرف آن تپش قلب و علت ناشی از ترس را درمان میکند.
هلیله زرد را با خواص تقویت کننده معده و مفید برای صرع صفراوی، مقوی مغز و قوای فکری و تصفیه کننده خون، مفید برای درمان تب ناشی از صفرا، سرگیجه، یرقان، کهیر، آبسه، دمل، بواسیر خونی و جوشهای صفراوی می باشد.
هلیله کابلی:
علت این که این میوه را هلیله کابلی می گویند، چون از طریق افغانستان و خراسان وارد ایران می شود و مردم تصور می کنند که این درخت در افغانستان می روید. هلیله کابلی زمانی که میوه درخت کاملا رسیده است و رنگ آن زرد مایل به سرخ است و دانه کوچکی در داخل آن قرار دارد، چیده و خشک می شود.
از هلیله کابلی در درمان سردرد استفاده شده و استفاده از این گیاه باعث تقویت هوش و عقل میشود. و بلغم را خارج می کند و می گویند داروی قولنج و درمان تبهای کهنه است.
خواص هلیله سیاه
هلیله سیاه قابض و تلخ و طبع آن گرم و خشک است. در طب سنتی ایرانی و طب سنتی هندی، از آن برای درمان بیماریهای بسیار زیادی استفاده میشود.
۱.سفید کننده گیاهی دندان و رفع بوی بد دهان
از پودر هلیله سیاه میتوان به عنوان سفید کننده دندان استفاده کرد. برای این کار هلیله خشک را آسیاب و با یک پارچه ظریف الک کنید. میتوانید پودر را برای استفاده در یک شیشه در بسته نگه دارید و هر بار مقداری از آن را روی مسواک خود بریزید و دهان را با آن تمیز کنید. با این کار دهانتان از باکتریهای مضر پاک میشود.
همچنین می توانید برای سفید شدن دندان های خود، آن ها را با استفاده از پودر هلیله سیاه و آرد عدس مسواک بزنید. به علاوه این گیاه در از بین بردن بوی بد دهان هم کارایی دارد و بدین منظور می توانید به مدت یک هفته یک دانه کوچک هلیله را در دهان بمکید تا با مرور زمان بوی بد دهانتان برطرف شود.
برای از بین بردن زخم و جوشهای دهان هم میتوانید از ترکیب پودر هلیله و آبدوغ (Buttermilk) استفاده کنید. با قرقره کردن این ترکیب التهابات دهانی از بین میروند و درد دندان و لثه به سرعت بهبود پیدا میکند.
۲. بهبود هضم و سلامت دستگاه گوارش
از معروفترین خواص هلیله سیاه در طب سنتی میتوان به تقویت دستگاه گوارش اشاره کرد. استفاده مرتب از هلیله سیاه میتواند با بهبود عمل هضم به جذب بهتر مواد غذایی کمک کند. از طرف دیگر پودر هلیه یک ملین ملایم طبیعی است و با تقویت کولون روده، به دفع بهتر و سریعتر سموم از بدن کمک میکند. ممکن است ابتدای مصرف هلیله سیاه احساس افزایش نفخ داشته باشید اما بعد از یک الی دو هفته استفاده مککر، حرکت رودهها افزایش و نفخ شما به شکل چشمگیری کاهش پیدا میکند.
میتوانید ۳ تا ۶ گرم پودر هلیله سیاه را با همان مقدار نبات ساده آسیاب و دو بار در روز بعد از غذا میل کنید.
۳.یک آنتی اکسیدان طبیعی و آنتیباکتریال
پودر هلیله سیاه منبعی غنی از آنتی اکسیدانها، ویتامین C و ویتامین E است که از بدن شما در برابر سرطان و بیماریهای عصاره هلیله سیاه باعث تقویت آنتیاکسیدانهای موجود در کبد و کلیهها میشود و با مبارزه با فرایندهای اکسیده شدن، از بیماریهای مربوط به پیری محافظت میکند.
خاصیت آنتیباکتریال قوی نیز از دیگر خواص هلیله سیاه است که برای جلوگیری از عفونت باکتریایی ناشی از غذا یا ویروسهای معلق در هوا، بسیار مفید است.
۴. کاهش اسید و درمان زخم معده
پودر هلیله سیاه میتواند به کاهش اسید معده کمک کند. همچنین از هر گونه زخم معده ناشی از ترشح زیاد اسید معده، جلوگیری میکند. و سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که طبق تحقیقات میتوانند با باکتری هلیکوباکتر در بدن مبارزه کنند.
۵. دیابت و سندرم متابولیک داروی گیاهی دیابت نوع دو
میزان زیاد گلوکز، کاهش حساسیت به انسولین در بدن و رژیم غذایی نامناسب عامل اصلی دیابت نوع ۲ و پیش نیاز سندروم متابولیک است. تحقیقات نشان داده ترکیبات هلیله میتواند به کنترل قند خون بالا کمک کند و حساسیت به ترشح انسولین را در افراد بالا ببرد.
افراد دیابتی که در حال مصرف داروهای کاهش قند خون هستند باید قبل از مصرف هلیله سیاه یا زرد به صورت خوراکی، با پزشک خود مشورت کنند.
۶.کاهش وزن
هلیله در واقع با تمیز کردن دستگاه گوارش به جذب بهتر مواد غذایی، هضم بهتر و افزایش متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن کمک میکند. ترکیبات این میوه با افزایش ترشح صفرا، باعث افزایش چربی سوزی میشود. این مزیت به شما کمک میکند وزن خود را کنترل و از چاقی پیشگیری کنید.
۷.داروی گیاهی برای التهاب چشم
هلیله جزو سه ماده اصلی در ترکیبات یکی از مهمترین داروها در طب سنتی، یعنی «معجون اطریفل» است.
هلیله برای اکثر مشکلات چشمی مناسب است و میتوانید از آن برای شستوشوی چشمان خود استفاده کنید. آب هلیله خاصیت ضدالتهابی و تسکین دهنده دارد و میتواند عفونت را کاهش میدهد. برای این کار هلیله شسته شده را یک شب در آب خیس کنید و صبح روز بعد چشمان خود را با همان آب شستوشو دهید.
حتی میتوانید هسته آن را برای ۱۲ ساعت در آب خیس کنید و سپس از آب خارج کرده، آسیاب کنید و مانند خط چشم به چشمها بکشید. این کار از آب مروارید جلوگیری میکند. همچنین برای درمان آبریزش چشم نیز میتوانید پوسته آن را آسیاب کنید و به چشمها بکشید.
۸. مفید برای پوست
از دیگر خواص هلیله سیاه میتوان به رفع حساسیتهای پوستی اشاره کرد. خمیر آن راه حل خوبی برای درمان حساسیت پوستی به شمار میرود. برای تهیه خمیر هلیله میتوانید میوه تازه هلیله را همراه با کمی آب جوشیده در هاون بسایید و خمیر به دست آمده را روی پوست قرار دهید.
۹. مشکلات تنفسی
پودر هلیله سیاه برای رفع سرفه، برونشیت و دیگر مشکلات تنفسی نیز توصیه میشود. شما باید حدود نصف قاشق چایخوری پودر هلیله را با کمی عسل ترکیب کنید، سپس قاشقی پر از آن را در دهان بگذارید و به آرامی بمکید.
۱۰. مفید برای مو
شاید از خواص هلیله سیاه برای جوانی و زیبایی شنیده باشید. این میوه در علاوه بر کمک به درمان مشکلات پوستی در جلوگیری از سفید شدن مو هم موثر است. با کمک ترکیبات این میوه میتوان مشکلات پوستی مثل آکنه، درماتیت و اگزما را از بین برد. برای این کار میتوانید پودر هلیله را در آب جوش بریزید و با آن خمیر رقیقی تهیه کنید. صبر کنید تا خمیر خنک شود، سپس آن را مستقیم روی نواحی آزرده پوست بزنید. این کار جوشهای فعلی را از بین میبرد و از ایجاد جوش در آینده هم پیشگیری میکند.
اما برای استفاده از هلیله سیاه برای مو معمولا از روغن هلیله استفاده میکنند.
کاربرد های درمانی هلیله سیاه در طب سنتی
کاربرد آن در درمان رطوبت بدن و رماتیسم
یکی از کاربردهای آن، درمان رطوبت بدن است. یکی از مواد مصرفی در تهیه داروی اطریفل(درمان رطوبت بدن) در طب اسلامی می باشد.
برای درمان سرماخوردگی و هر نوع ترشح آب دهان و بینی می توان از اطریفل استفاده کرد. طریفل، یکی از بهترین درمان های «رماتیسم» است.
خواص ترکیب هلیله سیاه و رازیانه داروی امام کاظم
ترکیب داروی امام کاظم برای فصل تابستان شامل هلیله سیاه، رازیانه و شکر سرخ میشود. برای تهیه داروی امام کاظم برای فصل زمستان به جای رازیانه از مصطکی استفاده میشود. در تهیه این دارو باید از هر سه ماده مقدار مساوی برداشته و با هم ترکیب کرده و به شکل پودر درآورید. این پودر نباید خیلی نرم باشد تا کمی در گلو بماند و اثربخشی بیشتر و بهتری داشته باشد.
درمان سوختگی :
این گیاه را سوزانده وخرد کنید سپس با وازلین مخلوط کرده و به محل سوختگی بمالید.
برای درمان آسم :
هر شب تکه کوچکی از این میوه خشک را بجوید.
عفونت انگشت :
دانه های میوه را جدا کرده وبپزید وسپس پودرشان کنید و با یک فنجان آب مخلوط کرده تا خمیری بدست بیاید ، قبل خواب خمیر را روی انگشت عفونی خود بمالید.
درمان یبوست :
یک قاشق چای خوری از پودر پوست خشک میوه این گیاه را با کمی نمک و آب ولرم مخلوط کنید و بنوشید.
برای ریزش مو:
8-10 تا از دانه های میوه را بردارید، آنها را در یک فنجان روغن نارگیل بجوشانید و هر روز از این روغن مو استفاده کنید.
درمان اسیدیته و سوزش معده :
یک قاشق چای خوری از پوست میوه های خشک و هلیله سیاه را به خوبی آسیاب کنید. یک فنجان آب اضافه کنید و مخلوط را به خوبی بجوشانید. یک قاشق چای خوری عسل را نیز اضافه کنید و بنوشید.
برای خونریزی و درد لثه :
از پودر میوه های خشک به عنوان پودر دندان استفاده کنید.
برای سفید شدن مو، عصاره میوه را به صورت مرتب استفاده کنید.
اگر روی پوست قرار گیرد ، به درمان آکنه ، آفتاب سوختگی ، بثورات و اگزما کمک می کند.
به تولید و دفع ادرار از بدن کمک کرده و باعث کاهش ابتلا به عفونت ادراری می شود.
با هلیله سیاه سرفه ، سرماخوردگی ، گلودرد ، آسم و التهاب را تسکین می یابد.
به عنوان یک تقویت کننده حافظه مفید است. باعث بهبود هوش می شود.
توجه:
ما در این مقاله تلاش کردیم توضیحات جامع و کاملی را در مورد هلیله سیاه ارائه دهیم اما به خاطر داشته باشید این مطالب صرفا جهت آشنایی شما با این محصولات تهیه شده است و فروشگاه بهسا مارکت هیچگونه مسئولیتی در قبال نحوه مصرف محصولات ندارد از این رو پیش از خود درمانی حتماً به پزشک مراجعه کنید.
برای خرید هلیله سیاه به فروشگاه اینترنتی بهسا مارکت مراجعه فرمایید.
# طرز استفاده هلیله سیاه # خرید هلیله سیاه # خواص هلیله سیاه # خرید آنلاین هلیله سیاه # Terminalia chebula Retz # خرید انواع هلیله # خرید هَلیلاج # خرید اهلیج # کاهش وزن